Бӯйрак энг муҳим аъзо

Буйрак инсон танасидаги энг муҳим аъзо
эканлигини аждодларимиз қадим замондаёқ
англаб етишган.
‘Шарқ табобатида сийдик йўллари
касалликлари одамнинг кўриш ва эшитиш
қобилиятига таъсир этади, деб ҳисоблашган.
‘Қадимги юнонлар эса сийдик йўли ва
қовуқнинг яхши фаолияти одамнинг насл
қолдиришини белгилашини таъкидлашган.
Ҳозирги кунга келиб, ҳақиқатан ҳам, бу
касалликлар беморда бепуштликка сабаб
бўлиши аниқланмоқда.
’Японлар буйраклар соғлом ишлаб турса,
бошқа муҳим органлар касалланган бўлса ҳам,
инсон узоқ умр кўриши мумкин, деб
ҳисоблашган. Лекин буйрак касалланган бўлса-
ю, бошқа органлар соғлом бўлса-чи? Ундай
бўлиши мумкин эмас. Чунки буйраклар яхши
ишламаса, ўз вазифасини тўлақонли
бажармаса, бошқа органлар соғлом бўлиши
мумкин эмас, деб жавоб беришган бўларди
сизга қадимги япон табиблари.
‘Қадимги Юнонистонда бу тана аъзосига
катта аҳамият берилган. Ўша вақтдаёқ буйрак
касалликларини даволайдиган, сийдик
пуфагидан тошларни оладиган юнон
шифокорлари бўлгани тарихдан маълум.
3
Қадимги юнон табиби Гиппократ буйрак ва
сийдик йўлларини аниқ тасвирлаб берган
ҳамда тош пайдо бўлишининг сабабларини
айтиб берган. XIX асргача унинг усули
ёрдамида касалликни даволашган ва парҳез
буюришган.
‘Мисрда эса қадимда буйрак, шунингдек,
сийдик-тош касаллигини даволаш билан
қоҳинлар шуғулланишгани тарихий
манбаларда қайд этилган.
Буйрак ҳақида қизиқ маълумотлар
Буйрак - танамизнинг муҳим аъзоси
Буйрак тузилиши
Буйракларнинг қон билан таъминланиши
Юкстамедулляр нефронлар
Юкстагломеруляр комплекс
Сийдикдаги баъзи моддалар синтезланишида буйракларнинг иштироки
Буйрак қайдай касалликлар билан оғрийди
Илк аломатлари
Турлари
Буйрак-тош касаллиги
Оксалат тошлари
Урат тошлари
Фосфат тошлари
Буйрак-тош касаллиги белгилари
Даволаш
Буйрак-тош касаллигида парҳез шартми
Нонушта
Оқсилли омлет
Гўштли нон
Гўштли қизил лавлаги
Арпадан бўтқа
Сўк оши
Тушлик
Карам шўрва
Тухумли шўрва
Сабзавотлар билан димланган мол гўшти
Котлетлар
Гўштли "типратикан"
Мол гўштидан антрекот
Наъматакдан кисель
Кечки таом
Қора нондан пишириқ
Гуляш
Инглизча чой
Нонушта
Гўштли қуймоқ
Қора олхўрили сўк
Сўк бўтқасидан пишириқ
Тушлик
Гўштсиз борш
Сабзавотли шўрва
Бузоқ гўштидан котлетлар
Судак балиғидан таом
Кечки таом
Гулкарамли гречка бўтқаси
Ёнғоқли қовоқ
Асалли олмалар
Нонушта
Манний ёрмасидан тайёрланган бўтқа
Сабзили сўк бўтқаси
Қовоқли сўк бўтқаси
Арпа ёрмали (перловка) бўтқа
Гречкали пишириқ
Тушлик
Гречкали шўрва
Сулидан шўрва
Ширгуруч
Сабзавотли сутли шўрва
Димланган картошка
Сабзавотли дўлма
Қовоқли қуймоқ
Карамдан котлетлар
Қуруқ мевалардан компот
Лимондан морс
Кечки таом
Бодрингли творог
Олма ва майизли творог
Картошка ва бодрингли салат
Уграли пишириқ
Творог ва қизил лавлагидан пишириқ
Қайнатилган мол гўшти
Қайнатилган балиқ
Уч хил тош - учта дард
Табиий воситалар билан даволаш
Шифобахш ванналар
Фойдали гиёҳлар
Шарбатлар
Шифобахш ўсимликлар
Сабзавот
Мевалар
Реза мевалар
Бошқа воситалар
Мўмиё
Ибн Сино малҳамлари
Шифобахш сабзавотлар
Қумга қарши
Буйрак оғриғига қарши
Нефритми ё гломерулонефрит
Буйрак тушиши
Буйрак яллиғланиши
Буйрак етишмовчилиги
Цистит ёхуд "чахмазак"
Қисқача қовуқ анатомияси ва физиологияси ҳақида
Касаллликнинг ривожланиш механизми
Касаллик белгилари
Даволаш усуллари
Касалликнинг олдини олиш
Сизда куйидаги ҳолларда цистит бўлиши мумкин
Цистит нимадан пайдо бўлади
Буйрак огриганда нима ёрдам беради
Буйраклардан тошлар ва тузларни чиқариб юбориш
Гирудотерапия
Анор шарбати ичинг
Денгиз карами
Олма ва қовоқдан аралашма
Буйракда тош бўлмасин, десангиз
Тибет табиблари тавсиялари
Шамоллаш ва буйрак касалликлари
Андиз – девясил
Анжир - инжир обыкновенный
Анор - гранат обыкновенный
Арпабодиён (аниссимон арпабодиён) - анис обыкновенный
Гулхайри – алтей
Далачой (тешик далачой) - зверобой обыкновенный
Зиғир - лён обыкновенный
Маймунжон (оддий маймунжон, малина) - малина обыкновенный
Буйрак хасталикларининг халқ табобатида давоси
Буйракка талофат етаказувчи одатлар
Сўнгсўз ўрнида
Фойдаланилган адабиётлар
Мундарижа